2025 OCAK BÜLTENİ
DOA ile ambalaj iadelerine teşvik ödemesi dijital cüzdana aktarılacak. Bu sistem, geri dönüşümü hızlandırarak ekonomik fayda sunmayı hedefliyor.
Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) uygulamasına entegre çalışan Depozito Saha Yönetim Sistemi (DSYS), DOA logolu plastik, cam ve alüminyum içecek ambalajlarının iadesiyle işleyecek. Vatandaşlar, her iade edilen ambalaj için belirli bir teşvik bedeli kazanacak. Bu teşvik, cep telefonlarına indirilen DOA uygulamasına bağlı dijital cüzdanlara aktarılacak. QR kod ile yapılan işlemler, nakit para ya da dijital bakiye olarak değerlendirilebilecek.
Türkiye’de her yıl üretilen 30-35 milyon ton katı atığın %20-25’ini içecek ambalajları oluşturuyor. Yeni sistem, bu büyük miktardaki atığın ekonomiye kazandırılmasını ve çevre kirliliğinin azaltılmasını hedefliyor. DSYS sayesinde her yıl yaklaşık 25 milyar ambalaj geri dönüştürülecek ve bu sayede yılda 520 milyon euro tasarruf sağlanması bekleniyor.
Türkiye Çevre Ajansı, TOBB ve TESK arasında imzalanan iş birliği protokolüyle, sistemin kurumsallaşması için bir şirket kurulmasına karar verildi. Bu şirket, ambalajların toplanması, taşınması, doğrulanması ve geri kazanılması gibi saha operasyonlarını yönetmeyi planlıyor.
2025 yılı sonuna kadar DSYS’nin tüm Türkiye’de hizmet vermesi planlanıyor. Sakarya’daki pilot uygulamadan elde edilen veriler, sistemin diğer illere uyarlanmasında kullanılacak. Yıl sonunda her il ve ilçede altyapının tamamlanması hedefleniyor.
Kocaeli'de içme suyu kaynaklarının korunması amacıyla hayata geçirilen "Geri Kazanım Suyu Projesi" kapsamında, 2024'te sanayinin kullandığı yıllık 47,3 milyon metreküp suyun 17 milyon 184 bin 704'ü atık su arıtma tesislerinden karşılandı.
Su kaynaklarının hızla tükenmesi, su kıtlığı gibi sorunlar dünyada milyonlarca insanı etkileyen önemli sorunlar arasında yer alıyor. Su kaynaklarının verimli kullanılmaması, iklim değişikliği ve hızlı nüfus artışı gibi faktörler suyun önemini daha da artırıyor.
Bu doğrultuda Kocaeli'de 2015 yılında hayata geçirilen "Geri Kazanım Suyu Projesi" ile sanayinin ihtiyacı olan su, atık su arıtma tesislerinde bir dizi işlem sonrası temizlenip arıtılarak proses soğutma suyu olarak kullanıma sunuluyor.
2015 yılından bu yana toplamda 129 milyon 813 bin 465 metreküp su geri kazandırılarak Yuvacık Barajı kapasitesinin 2,5 katı kadar tasarruf yapıldı ve içme suyu kaynakları üzerindeki baskı azaltıldı.
Bu kapsamda ayrıca, 2024'te sanayinin kullandığı yıllık 47,3 milyon metreküp suyun 17 milyon 184 bin 704'ü atık su arıtma tesislerinden karşılandı.
Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSU) Genel Müdürü Ali Sağlık, AA muhabirine, dünyada ve Türkiye'de olduğu gibi Kocaeli'de de hızlı nüfus artışı, sanayinin gelişmesi, iklim değişikliği, son yıllarda artan hava sıcaklıkları ve kuraklığın, suyun vazgeçilmez bir unsur olarak önemini daha da artırdığını söyledi.
Her geçen gün suya ihtiyacın arttığına ancak su kaynaklarının azaldığına dikkati çeken Sağlık, bu nedenle Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İSU Genel Müdürlüğü olarak 2015'te arıtılmış suların ikinci kez arıtılması konusunda çalışma başlattıklarını anlattı.
Sağlık, ilk etapta bu çalışmanın Tüpraş ile gerçekleştirildiğini belirterek, "Körfez Atıksu Arıtma Tesisi'mizden çıkan, alıcı ortama deşarj edeceğimiz suyu ultraviyole sistemiyle ikinci bir arıtmadan geçirdik ve Tüpraş'a verdik. Böylece Tüpraş yılda yaklaşık 15-16 milyon ton civarında su almaya başladı. Bu yıllar içerisinde bazen azalıyor bazen artıyor ama sanayide geri kazanım suyu bilhassa soğutma suyu olarak kullanılıyor." diye konuştu.
"Yeni seramik membran sisteminden içme suyu kalitesinde üretim yapacağız"
Geri kazanım suyunun farklı alanlarda kullanılması konusunda da çalışmalar yaptıklarını aktaran Sağlık, diğer arıtma tesislerinde de geri dönüşüm sistemini kurarak, çıkan suyun yeşil alan sulamalarında kullanılmasını sağladıklarını bildirdi.
Sağlık, şu anda Kocaeli genelinde yaklaşık 20 firmanın geri kazanım suyu kullandığı bilgisini vererek, şöyle devam etti:
"2024'te Kocaeli'de sanayide 47,3 milyon metreküp su tüketildi. Bu 47,3 milyon metreküpün 17 milyon tonu geri dönüşüm suyu olarak kullanıldı. Bu da Yuvacık Barajı üzerindeki ve bizim bilhassa arıtmalar üzerindeki baskıyı düşürdü. Bu çalışmaların tüm Türkiye'de devam etmesi lazım. Kocaeli'de de artarak devam etmesi lazım. Şu anda kullandığımız sistem, arıtma tesisinden çıkan suyu ultraviyole hızlı kum filtrelerinden geçirerek ilgili kuruluşlara verme şeklindeydi ancak 2024 yılı içerisinde Gebze bölgemizde bilhassa Kroman Çelik ve Sarkuysan fabrikaları geri dönüşüm suyunun ileri seviyede arıtılmış halini istediler. Biz de bir çalışma yaptık ve yılda 4 milyon metreküp kapasiteli yeni seramik membran sisteminden, aslında içme suyu kalitesinde bir suyu üreteceğiz ve bu 2 firmamıza vereceğiz."
Kapasite artışını sağlayarak Gebze'deki organize sanayi bölgelerine de bu suyu vermek istediklerini aktaran Sağlık, "Hedefimiz sanayinin tamamının suyunu geri dönüşümünden sağlamak. Yıllık 48 milyon metreküp kapasiteli kurulu geri dönüşüm tesisimiz var. Kocaeli'de sanayide 2024 yılında 47 milyon ton su kullandığını düşünürsek biz aslında hazırız. Sanayicilerimizin adım atmasını bekliyoruz. Bu konuda da sürekli görüşüyoruz." ifadelerini kullandı.
Sağlık, Kocaeli Sanayi Odasında geri kazanım suyu konusunda sanayicilere bilgilendirme yaptığını dile getirerek, birkaç firmayla da irtibatta olduklarını, çalışmanın artarak süreceğini sözlerine ekledi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hazırladığı “Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Yönetmeliği” Resmi Gazete’de yayımlandı. Sanayide yeşil dönüşümü standarda kavuşturacak yönetmelikle tesisler, F’den A’ya kadar sınıflandırılmış “Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi”ni almak için çevreci üretime teşvik edilecek. Yenilikçi ve temiz teknolojilerin kullanımına öncelik verilecek. ‘A Sınıfı Belge’ elde eden sanayi tesisleri uluslararası pazarda prestij kazanacak. Yönetmeliğin getirdiği yeniliklere ilişkin sosyal medya hesabından paylaşım yapan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “‘Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi’ için çevreci üretimi teşvik edecek düzenlemeyle hem doğamız hem sanayimiz hem ülkemiz kazanacak” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ilan ettiği “Türkiye Yüzyılı” vizyonunda yer alan “Sürdürülebilirliğin Yüzyılı” kapsamında sanayide temiz ve çevreci üretimi teşvik eden "Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Yönetmeliği", Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlandı. Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik kapsamında düzenlenecek “Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi” ile sanayi tesislerinin, uluslararası kabul görmüş mevcut en iyi teknikler çerçevesinde çevresel performans durumları ortaya konulacak.
BAKAN KURUM: HEM DOĞAMIZ HEM SANAYİMİZ HEM ÜLKEMİZ KAZANACAK
Yönetmeliğin getirdiği yeniliklere ilişkin sosyal medya hesabından paylaşım yapan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Yeşil Kalkınma hamlemizde çok önemli bir adım daha atıyoruz. Cumhurbaşkanımızın dünyaya ilan ettiği 2053 Net Sıfır Emisyon Hedeflerimize yaklaştıracak ‘Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Yönetmeliği’ yayımlandı. ‘Sanayide Yeşil Dönüşüm Belgesi’ için çevreci üretimi teşvik edecek düzenlemeyle hem doğamız hem sanayimiz hem ülkemiz kazanacak” ifadelerini kullandı.
ULUSLARARASI PAZARDA REKABET GÜCÜNÜ ARTIRACAK
Yönetmelikle çevresel performans durumlarına göre belgelendirilen sanayicilerin uluslararası pazarda rekabet gücünün artırılması sağlanacak. Sanayide çevre dostu üretim süreçleri yaygınlaşacak. Yenilikçi ve temiz teknolojilerin kullanımına öncelik verilecek. Yerli teknoloji üretimi desteklenerek istihdama da katkı sağlanacak.
6 BİN TESİS DÖNÜŞÜM YOLUNDA
Yönetmelik kapsamına giren enerji, metal, mineral, kimya, atık yönetimi ile tekstil, otomotiv, deri, kağıt, gıda, hayvancılık gibi sektörlerde yaklaşık 6 bin tesis bulunuyor. Sanayide “Yeşil Dönüşüm Belgesi” ile tesisler mevcut en iyi tekniklerin kullanım durumuna göre, yüzde 100 uyumdan yüzde 50 uyuma kadar A’dan F’ye sınıflandırılacak. Belgelendirme sürecindeki raporlamalar, alanında yetkin ve Bakanlık tarafından yetkilendirilen kişiler tarafından yürütülecek.
TESİSLERİN NİHAİ HEDEFİ A SINIFI BELGE OLACAK
Çevreci üretimi destekledikleri için ‘A Sınıfı Belge’ elde eden sanayi tesisleri uluslararası pazarda da prestij kazanacak. Bu belgeyi almak için tesislerin yenilikçi ve temiz teknolojileri kullanmaları zorunlu olacak. Yönetmelik ile sanayi tesislerinin kademeli yeşil dönüşümü sağlanacak. Yeni sanayi tesisleri yürürlük tarihinden itibaren en az D sınıfında olacak şekilde kurulacak ve işletmeye alınacak. Mevcut tesisler ise yürürlük tarihinden itibaren belgelendirilmeye başlanacak. Belge sınıfı kademeli bir geçişle 31 Aralık 2028 tarihinden itibaren en az F, 31 Aralık 2030 tarihinden itibaren ise en az D sınıfında olacak.
TEMİZ TEKNOLOJİ İÇİN YATIRIM VE TEŞVİK SAĞLANACAK
Çevreci teknoloji için doğan yatırım ihtiyaçları için de Bakanlık yeşil finansman imkanlarına erişimi kolaylaştıracak. Yatırım ihtiyacı olan sanayi tesisleri Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının girişimleriyle Dünya Bankası tarafından yönlendirilen Türkiye’de Sanayi Emisyonlarının Azaltımı Projesi kapsamında 416,7 milyon Dolar finansman kaynağından Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası aracılığıyla yararlanabilecek.
ÇEVRESEL PERFORMANS VERİLERİ FİNANS SEKTÖRÜ İLE PAYLAŞILIYOR
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, sanayicilerin finansman imkanlarına erişimini kolaylaştırmak için bir protokolü daha hayata geçirecek. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kredi Kayıt Bürosu A.Ş. (KKB) arasında çevresel performansa esas veri paylaşımına ilişkin protokol bugün imzalanacak. Törene, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ile Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır katılacak.
Birleşik Arap Emirlikleri, Abu Dabi Sürdürülebilirlik Haftası (ADSW) sırasında güneş enerjisi üretimini ve enerji depolamayı birleştiren devasa bir proje duyurdu. Dünyanın ilk 24 saat boyunca yenilenebilir enerji üretebilen güneş enerjisi ve batarya depolama kombinasyonundan oluşan dev ölçekli projesi, günlük 1 gigawatt (GW) kesintisiz yenilenebilir enerji sağlayarak enerji sektöründe önemli bir başarıya imza atacak.
5.2GW güneş ve 19GWh enerji depolama kapasitesi
Projede, 5.2 gigawatt (GW) gücünde bir güneş enerjisi santrali ile 19 gigawatt-saatlik (GWh) bir batarya depolama sistemi (BESS) entegre edilecek. Masdar ve EWEC tarafından yönetilecek proje, yenilikçi teknolojilerle yenilenebilir enerjinin sürekliliğini sağlamayı hedefliyor
EWEC CEO’su Othman Al Ali, projeyle ilgili yaptığı açıklamada “Dünyanın en büyük güneş enerjisi ve batarya depolama sistemiyle Abu Dabi, sürdürülebilir enerji gelişimi ve inovasyonda yeni bir küresel standart belirliyor. Ülkenin temiz enerji dönüşümünün belkemiği olan bu tesis, yapay zeka ve ileri teknolojiler gibi kritik endüstrilere güç sağlayarak enerji ihtiyaçlarının sürdürülebilir ve güvenilir bir şekilde karşılanmasını sağlayacak” ifadelerini kullandı.
Proje, güneş enerjisinin doğası gereği kesintili olma durumunu aşmak için tasarlanan ileri teknolojiye sahip batarya depolama sistemleriyle dikkat çekiyor. 19GWh’lik bu depolama sistemi, güneş enerjisinin kesintisiz olarak şebekeye entegre edilmesini sağlamak için kullanılacak. Bataryalar CATL tarafından TENER teknolojisiyle birlikte tedarik edilecek. Güneş panelleri ise Jinko Solar ve JA Solar tarafından temin edilecek. Öte yandan projenin maliyetinin ne kadar olacağı ve ne zaman devreye alınacağı konusunda bir bilgi verilmedi. Firmalar, bu dev proje ile 10 bin yeni istihdamın oluşturulacağının da altını çiziyor.
Yenilenebilir enerji konusunda dünyaya öncülük eden Avrupa, son yıllarda yaptığı atılım sayesinde karbon ayak izini önemli ölçüde azaltmayı başardı. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kapasitesini hızla arttırırken karbon bazlı yakıtlardan uzaklaşan Avrupa, geleceğe yaptığı bu yatırımın karşılığını almaya başladı.
Avrupa'daki elektrik endüstrisini temsil eden Eurelectric tarafından paylaşılan son rakamlar, Avrupa'nın karbon emisyonunun kayda değer ölçüde düştüğünü gösteriyor. Eski kıtadaki karbon emisyonu 1990 seviyelerine kıyasla yüzde 59 düştü. Bir önceki yıla kıyasla ise yüzde 13'lük bir düşüş gözlemlendi.
2024 yılında Avrupa Birliği'nin elektrik ihtiyacının yüzde 48'i yenilenebilir enerjilerden karşılandı. Nükleer enerjinin payı ise yüzde 24 olarak açıklandı. Fosil yakıtlardan elde edilen enerjinin oranı ise yüzde 28'e kadar düştü. Yenilenebilir enerjinin yüzde 48'lik pazar payının büyük bölümünü rüzgar enerjisi oluşturuyor. Güneş enerjisi ise bu kategori içerisinde ikinci sırada yer alıyor.
Avrupa Birliği'nde Elektriğin Maliyeti Yüzde 16 Azaldı
Avrupa sadece karbon emisyonunu azaltarak değil, finansal olarak da yatırımlarının karşılığını almaya başladı. Avrupa Birliği'nde gündelik kullanılan elektriğin ortalama maliyeti bir önceki yıla kıyasla yüzde 16 azaldı. 2023 yılında Avrupa Birliği ülkelerinde 1 MWs elektriğin ortalama maliyeti 97 euroydu. 2024'te ise bu rakam 82 euroya düştü. Üstelik yılın son çeyreğine kadar bu rakam 76 euro civarında seyrediyordu. Yılın son çeyreğinde gaz fiyatlarının artmasına bir de güneş ve rüzgar enerjisi üretimindeki düşüş eklenince 1 MWs elektriğin ortalama fiyatı 82 euroya çıktı.
Eurelectric tarafından paylaşılan bu veriler, yenilenebilir enerjiye yatırım yapmanın sadece karbon emisyonunu azaltmakla kalmayıp enerji maliyetini de düşürdüğünü bir kez daha gözler önüne sermiş oldu. Diğer yandan son çeyrekte yaşanan sıkıntılar ise yenilenebilir enerji kaynaklarını çeşitlendirmenin önemini ortaya koydu.
Eurelectric'in 2024 raporunda dikkat çeken bir diğer detay da Avrupa'daki endüstriyel elektrik tüketiminin azalması oldu. Özellikle Almanya'da sanayinin enerji tüketiminin kayda değer ölçüde azaldığı görülüyor ki bu da Avrupa için pek iyiye işaret değil.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Entegre Çevre Bilgi Sistemi (EÇBS), Çevre İzin ve Lisans Uygulaması (e-izin) Üzerinden 28.01.2025 Tarihinde “Atık Ara Depolama Tesisleri Teminat Mektubu Format Örneği (2025 yılı için)” Başlığıyla Duyuru Yayınlamıştır.
22.01.2025 tarihinde www.tuca.gov.tr adresinde yayımlanarak yürürlüğe alınan "Zorunlu Depozito Yönetim Sistemi Uygulamalarına İlişkin Usül ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usül ve Esasların" Geçici Maddenin birinci fıkrasının a bendine "Mersin" ili eklenmiştir.
Güncel "Zorunlu Depozito Yönetim Sistemi Uygulamalarına İlişkin Usül ve Esaslar" belgesine ulaşmak için tıklayınız.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Entegre Çevre Bilgi Sistemi, Sıfır Atık Uygulaması Üzerinden “SIFIR ATIK BELGELERİNİN YENİLENMESİ” Başlığıyla Duyuru Yayınlanmıştır.
Yayınlanan Duyuruda;
“Temel Seviye Sıfır Atık Belgesi bulunan ve belge geçerlik tarihinin tamamlanmasına 90 takvim günü ya da daha az kalmış bina ve yerleşkeler ile mahalli idarelerin belge yenileme işlemlerini Sıfır Atık Bilgi Sistemi üzerinden yapabilmesine yönelik yazılım geliştirme çalışmaları tamamlanarak yayına alınmış ve sistem kullanıcılarımızın hizmetine sunulmuştur. Bina/yerleşkelerde belge yenileme işleminin yapılabilmesi için son 1 yıl içerisinde eğitim faaliyetinin Sıfır Atık Bilgi Sistemine veri girişi olarak yapılması ve belge yenileme ekranındaki kriterlerden ilkine Sıfır Atık Yönetim Sistemi Planı’nın yüklenmiş olması gerekmektedir.
